Endüstri 4.0ʹa karşı Toplum 5.0ʹi gelecekte neler bekliyor?

İngiltereʹde insansız hava araçları bir yıl boyunca bir hektarlık bir tarlaya buğday ekti, sürdü, ilaçladı ve geçtiğimiz günlerde de hasadını yaptı. Tüm bunları yaparken hiçbir yardım almadılar. Aynı günlerde ünlü İngiliz fizikçi Stephen Hawkingʹin yapay zekanın insanlığın sonunu getireceğini tekrarlayan son kitabı "Büyük Sorulara Kısa Yanıtlar", vasiyeti gereği ölümünden sonra ailesi tarafından yayınlandı. Gelecek, bu iki zıt görüşten hangisini haklı çıkaracak büyük merak konusu. Endüstri 4.0ʹa karşı Toplum 5.0 Sırasıyla buhar makinesi, elektrik ve bilgisayarın icadıyla birinci, ikinci ve üçüncü endüstri devrimini yapan insanlık, şu an siber-fiziksel sistemlerin hüküm sürdüğü "Endüstri 4.0" devrimini yaşıyor. İnsanlığın avcı-toplayıcı, tarım, endüstri ve bilgi toplumlarından geçerek geldiği beşinci evre ise "Toplum 5.0" olarak adlandırılıyor. Diğer adıyla "süper akıllı" toplum. Bugün dünyada 4 milyar kişinin internet kullanıcısı olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca her üç yetişkinden ikisinde cep telefonu var. Alaskaʹdan Papua Yeni Gineʹye insanlar dijital ortamda alışveriş yapıyor, sevdiği diziyi anadilinde izliyor, kendisi için doktordan, arabası için servisten randevu ayarlıyor, tatil planlıyor, müzik indiriyor, oyun oynuyor. Toplum 5.0, Endüstri 4.0ʹın IoT (Internet of Things - Nesnelerin İnterneti), yapay zeka, büyük veri, öğrenen makineler, robotlar gibi yeni teknolojileriyle siber-fiziksel alanda ya beraber yaşayacak ya da beraber yok olup gidecekler. Ev toplayan robot Preferred Networks dört yıl önce kurulmuş, şu an bir milyar dolar eden bir Japon start-up şirketi. Henüz halka arz edilmemiş bu tür nadir şirketler, teknoloji jargonunda "unicorn" olarak adlandırılıyor. Şirket yakın zamanda, öğrenen makinaların şu an en üstünü olan ve beyindeki nöral ağlardan esinlenen algoritmalarla öğrenmeyi sağlayan "deep learning" teknolojisini kullanarak son derece iptidai ama zamansız bir soruna çözüm üretti: dağınık evi toplayıp temizleyen otonom bir robot. IoT, her şeyin birbiriyle bağlantılandığı Nesnelerin İnterneti Sanal Kasabası gibi düşünülürse, kasaba halkı için sağlık-bakım, tarım, çevre-iklim değişikliği, güvenlik ve cinsiyet eşitliği gibi alanlarda her gün yeni bir uygulama geliştiriliyor. Dünyada nüfusu hızla yaşlanan ve azalan Japonya gibi gelişmiş ülkelerin, çalışacak insan bulamayan tarım ve benzeri sektörlerinde, İngiltereʹdeki çiftlik gibi insansız hava araçları ve biyoteknoloji çözüm olabiliyor. Ya da Yüksek Performans Bilgi İşlemleme kullanarak yapılan meteoroloji analizlerine dayanan simülasyonlar sayesinde kasabanın bulunduğu bölgenin alacağı yağış önceden tahmin edilebiliyor, altyapı ona göre hazırlanıyor. Endüstri akıllandıkça iş yapma biçimleri de akıllanıyor, ama sorunlar da çıkıyor. Amerikalı bulut bilişim (cloud) şirketi Salesforce.comʹun kurucularından Parker Harris, Tokyoʹda bu hafta açılan, Asyaʹnın en büyük teknoloji fuarı CEATECʹte (Combined Exhibition of Advanced Technologies) konuştu. Türkiyeʹde de hizmet veren müşterilerinden Kone asansörlerini örnek verdi: "Asansörünüz siz fark etmeden bozuldu diyelim. IoT sistemi size hiç hissettirmeden hemen cloudʹa bağlanıp en yakındaki gezici veya sabit Kone tamir servisini arıyor ve tamir edilmesini sağlıyor. Telefon açmak, sıra beklemek yok." Akıllı iş (smart business), ortak bir iş hedefine ulaşmak için tüm oyuncuların aynı platformda öğrenen makine teknolojisi kullanarak gerçek zamanlı veriden verimli bir şekilde faydalanması esasına dayanan teknoloji odaklı bir iş modeli. Herkesin aşina olduğu bir örnek, akıllı telefonla taksi hizmeti veren Uber. Kolay, güvenilir ve ekonomik oluşu nedeniyle geleceğin akıllı şehirlerinin olmazsa olmazı. Kaynak:BBC TÜrkeçʹden Ilgın Yorulmazʹın haberi