Kentsel dönüşümün uygulama yönetmeliği yayımlandı

Yönetmelik, riskli alan ve rezerv yapı alanlarındaki taşınmazlar ve riskli alan dışındaki riskli yapıların değerinin hesaplanmasına, idareyle taşınmaz sahipleri arasında yapılacak anlaşmaya, alanda yapılacak planlamaya, riskli yapıların tespitine, tespite karşı yapılacak itirazlara; itirazların değerlendirilmesinde görev alacak teknik heyetlerin teşkiline ilişkin usul ve esasların belirlenmesini amaçlıyor. 
 Yönetmeliğe göre, riskli alan, gerekli belgeleri içerecek şekilde hazırlanan dosyaya istinaden ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşü alınarak belirlenecek. Hazırlanan dosya ve görüş, Bakanlar Kurulu kararı alınmak üzere Bakanlığa gönderilecek. Bakanlıkça, yapılacak inceleme sonucunda uygun görülen talepler, teklif olarak Bakanlar Kuruluʹna sunulacak. 
 Reverv yapı alanı da gerekli belgeleri ihtiva eden dosyaya istinaden, Maliye Bakanlığıʹnın uygun görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenecek. 
 Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, riskli alana ilişkin görüşünü 15 gün; Maliye Bakanlığı ise rezerv yapı alanına ilişkin görüşünü 30 gün içinde bildirecek. 
 
 Riskli yapıların tespitinde görev alacak kurum ve kuruluşlar 
 
 Riskli yapılar, idarece veya müracaatları üzerine lisanslandırılacak üniversiteler, inşaat, jeoloji ve jeofizik mühendisleri odaları, Yapı Denetimi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren yapı denetimi kuruluşları ile lisanslandırılacak kurum, kuruluş ve şirketlerce tespit edilecek. 
 Lisanslandırılacak kuruluş ve şirketlerde, tespit raporunu hazırlayacak mühendislerin, ilgili meslek odalarına üyeliklerinin devam etmesi, mesleklerinde fiilen en az 5 yıl çalışması şartı aranacak. Bu sürenin en az 3 yılının, inşaat mühendisleri için proje hazırlanması veya incelenmesi; jeoloji ve jeofizik mühendisleri için ise jeolojik-jeoteknik etüdlerde fiilen görev yapması şeklinde olması gerekecek. 
 Bakanlık, riskli yapı tespitine ilişkin faaliyetleri denetleme yetkisine sahip olacak. Aykırılık görülmesi halinde lisans iptal edilecek. 
 
 Riskli yapıların tespiti ve itiraz 
 
 Riskli yapı tespitine ilişkin raporların bir örneği, tespit tarihinden itibaren en geç 2 gün içinde, tespiti yapan lisanslandırılmış üniversite, meslek odası, kurum, kuruluş ve şirketçe tespite konu yapının bulunduğu ildeki çevre ve şehircilik müdürlüğüne gönderilecek. 
 Müdürlük, raporları inceledikten sonra riskli tespit edilen yapıları, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilmek üzere tespit tarihinden itibaren en geç 10 iş günü içinde ilgili tapu müdürlüğüne bildirecek ve bu konuda Bakanlığa bilgi verecek. 
 Riskli yapı tespitine karşı malikler veya kanuni temsilcilerince 15 gün içinde, yapının bulunduğu yerdeki müdürlüğe verilecek dilekçeyle itiraz edilebilecek. Riskli yapı tespitlerine yapılacak itirazları değerlendirmek üzere ihtiyaca göre Bakanlıkça gerekli görülen yerlerde yeteri kadar teknik heyet oluşturulacak. Teknik heyet, üniversitelerden bildirilen 4 üyeyle en az 2ʹsi inşaat mühendisi olmak üzere, Bakanlık teşkilatında görev yapan 3 üyenin katılımıyla 7 üyeli teşkil edilecek. 
 Teknik heyet, görüşülecek dosya sayısı ve olağanüstü durumları da göz önüne alarak ayda en az bir defa toplanacak. En az 6 üyenin katılımıyla toplanacak teknik heyet, üyelerin çoğunluğuyla karar alacak, oyların eşitliği halinde heyet başkanının taraf olduğu görüş çoğunlukta sayılacak. 
Toplantı sonunda alınan kararlar, dayanakları ve ilmi gerekçeleri belirtilerek yazıldıktan sonra Bakanlığa, tespiti yapan veya yaptıran idareye ve itiraz edene bildirilecek. 
 
 Taşınmazların değerinin tespiti 
 
 Taşınmazın değeri, idare bünyesinden en az 3 kişiden teşkil olunacak kıymet takdir komisyonları marifetiyle veya hizmet satın alınmak suretiyle tespit edilecek. 
 Söz konusu değer, taşınmaz değerleme konusunda uzman kişi, kurum veya kuruluşlardan bilgi alınarak ve mahallin emlak alım satım bürolarından alınacak bilgilerden de faydalanılarak, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunuʹndaki ilgili maddenin esaslarına göre belirlenecek. 
 Yapılacak konut ve iş yerlerinin niteliği ve büyüklüğü idarece tespit edilmek kaydıyla, uygulama alanında kalan taşınmaz malikleriyle, öncelikle uygulama alanında yapılacak konut ve iş yerlerinden verilmek üzere sözleşme akdedilecek. 
Uygulama alanındaki taşınmazın belirlenen bedeli, idarece malike verilecek konut veya iş yerinin inşaat maliyet bedelinden düşülecek. 
 Bu şekilde yapılacak hesaplama sonucunda taşınmaz malikinin idareden alacağı olursa bu meblağ, taraflar arasındaki anlaşmaya istinaden, idarece, nakdi olarak veya idarenin kamu hizmetine tahsis edilmemiş taşınmazlarından verilerek ya da imar hakkının başka alana aktarılmasıyla ödenebilecek. İdareye borçlu olması halinde bu borca konu meblağ, taşınmaz malikince idareye taksitle ödenecek. 
 Birden fazla konut veya iş yeri alma hakkının olması halinde birden fazla konut veya iş yeri verilmek üzere sözleşme yapılabilecek. Böyle bir durumda taşınmaz malikinin idareye borçlanması halinde ödemeler, verilecek konut veya iş yerinin tespitine yönelik gerçekleştirilecek noter kurası sonrası, idarece belirlenecek takvime göre peşin olarak yapılacak. 
Taşınmaz maliklerinden kendisine iş yeri verileceklere, müstakil iş yeri yerine iş yeri hissesi de verilebilecek. 
 Kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olanlar 
 
 Uygulama alanındaki taşınmazlar ve uygulama alanı dışındaki riskli yapıların maliklerine konut veya iş yeri verilmesinden sonra arta kalan konut veya iş yerlerinin bulunması halinde belirtilen yapılarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak en az 1 yıldır ikamet edenler veya iş yeri işletenlerle kanun uyarınca taşınmazları kamulaştırılanlara, bu konut veya iş yerlerinden verilmek üzere sözleşme yapılabilecek. 
 Bu kapsamda konut veya iş yeri talebinde bulunanların sayısının, artan konut ve iş yeri sayısından fazla olması halinde konut veya iş yeri verilecekler noter huzurunda kurayla belirlenecek. 
 Uygulama alanı dışındaki riskli yapılarda, sahip oldukları hisseleri oranında paydaşların en az üçte iki çoğunlukla alacağı karara katılmayan maliklerin bağımsız bölümlerine ilişkin arsa paylarının rayiç değeri tespit edilecek. Bakanlıkça uygun görülmesi halinde arsa payları satın alınanlarla konut veya iş yeri sözleşmesi yapılabilecek. 
 
 Kira yardımı ve tahliye 
 
 Anlaşmayla tahliye edilen uygulama alanındaki yapılarla uygulama alanı dışındaki riskli yapıların maliklerine, tahliye tarihinden itibaren konut ve iş yerlerinin teslim tarihine veya idarece belirlenecek tarihe kadar, mümkün olması halinde geçici konut veya iş yeri tahsisi, mümkün olmaması halinde idarece kararlaştırılacak aylık kira bedeli yardımı yapılabilecek. 
 Buralarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak ikamet edenlere veya iş yeri işletenlere, idarece belirlenecek oranda defaten kira yardımı yapılabilecek. 
 İdareyle anlaşma yapan taşınmaz malikleri, belirlenecek takvime göre 15 gün içinde, varsa su, elektrik, telefon ve doğalgaz gibi hizmet ve emlak vergisi gibi vergi borçlarını ödeyip yapıyı boş olarak idareye teslim edecek.